Jak wspierać osoby z autyzmem podczas kwarantanny lub izolacji z powodu COVID-19?
Oto kilka praktycznych wskazówek (University of North Carolina Frank Porter Graham Institute).
1. Dostarczaj wiedzy, która ułatwi zrozumienie i opanowanie sytuacji
Rozmawiając staraj się używać języka, który będzie zrozumiały i adekwatny do sytuacji. Unikaj przerysowanych zwrotów i metafor, takich jak „wszyscy zginiemy”, „nie ma ratunku”, „choroba go wykończy”. Osoby z ASD mogą mieć trudność z właściwą interpretacją tych zwrotów i mogą w nich wzbudzić niepotrzebne emocje.
2. Zapewnij możliwość wyrażenia emocji
Unikaj negowania uczuć - „nie ma się czym martwić”, „nie przesadzaj” to nie są słowa, które wesprą osobę z autyzmem. Pamiętaj, że każdy przeżywa obecny czas na swój sposób i ma do tego prawo. Pozwól dziecku na wyrażenie emocji w taki sposób, jaki jest dla niego najbardziej naturalny - może chciałoby coś narysować? Nagrać videobloga z kwarantanny? Forma jest tylko narzędziem - ważne, aby dać przestrzeń do wyrażania swoich przeżyć.
3. Ustal sposoby radzenia sobie z emocjami
Wspólnie ustalcie, jakie sposoby mogą pomóc, gdy odczuwany lęk lub złość stają się zbyt duże. Możecie stworzyć „pakiet ratunkowy”, czyli zestaw ćwiczeń lub zadań, które można wykonać, gdy dziecko czuje, że traci kontrolę. Mogą to być ćwiczenia ruchowe lub oddechowe.
4. Utrzymuj rutynę
Jeśli dziecko tego potrzebuje, postarajcie się zadbać o to, aby jak najwięcej dotychczasowych rutyn pozostało na miejscu (np. codzienne obowiązki, poranne czynności). Sytuacja zewnętrzna jest wystarczająco dynamiczna, a powtarzalność może przynieść ukojenie i obniżenie stresu.
5. Stwórz nowe tradycje
Jeśli znacząco zmienił się schemat - stwórzcie nowy! Niech będzie to wspólna przyjemność - zaplanujcie czas na pracę i naukę, ale też na to, co lubicie robić. Może nadszedł czas, aby stworzyć nową rodzinną tradycję?
6. Podtrzymuj kontakty
Im dłużej trwa pandemia, tym trudniej jest dzieciom utrzymywać relacje. Dbajcie o to, aby w miarę możliwości dziecko miało regularny kontakt z rówieśnikami i rodziną. Jeśli sytuacja na to pozwala, zaplanujcie wspólny spacer lub spotkanie. W przypadku izolacji starajcie się każdego dnia z kimś skontaktować (sms, mail, rozmowa telefoniczna lub video).
7. Zwracaj uwagę na zmiany w zachowaniu
Bardzo często pierwszym sygnałem trudności emocjonalnych jest zmiana zachowania dziecka. Zaburzenie wzorca snu (niezwiązane z nocnym graniem na komputerze ;)), zmiany w odżywianiu czy nadmierne zamartwianie mogą wskazywać na silnie przeżywane trudności. W każdej z tych sytuacji warto skontaktować się ze specjalistą w celu omówienia niepokojących objawów i wdrożenia strategii wspierających.
Tych kilka wskazówek pokazuje bardzo ważne aspekty - wszystko to, co robimy powinno być dla dziecka z autyzmem jasne oraz umożliwiać bezpieczne wyrażanie emocji.